Doordat er zoveel gebeurt in Zoetermeer hebben wij van Zoetermeer actief besloten om een duidelijk overzicht te maken voor de HOM (Holland Outlet Mall) artikelen.
Een outlet mall is een winkelcentrum met hierin winkels die kleding voor een goedkopere prijs verkopen. Vaak zijn de kleren van een vorig seizoen.
Het HOMT in Zoetermeer. Voor en tegenstanders van de komst van de Holland Outlet Mall (HOM) slaan elkaar al weken met ‘feiten’ om de oren. Diverse onderzoeken en second opinion rapporten zagen het daglicht. Voor wie door de bomen het bos niet meer ziet, hebben wij de belangrijkste punten even op een rij gezet.
Laatste stand van zaken
De gemeenteraad is in januari 2017 akkoord gegaan met verder onderzoek naar de komst van een Holland Outlet Mall (HOM) in de stad. Voor verdere ontwikkeling van de HOM moet eerst het bestemmingsplan door de gemeente Zoetermeer aangepast worden. Het voorontwerp- bestemmingsplan zou in september 2017 in de gemeenteraad komen. Medio 2018 kan dan het definitieve bestemmingsplan vastgesteld worden, waarna de provincie Zuid-Holland in beeld komt. De provincie maakt een afweging of de beoogde ontwikkeling past in het provinciaal beleid. Er wordt hierbij gekeken naar detailhandelsbeleid, bereikbaarheid, leefbaarheid en externe veiligheid. De provincie betrekt het advies van de onafhankelijke Adviescommissie Detailhandel bij deze beoordeling. Mocht de provincie tot de conclusie komen dat er provinciaal belang wordt geschaad, dan kan de verdere ontwikkeling van de HOM worden stopgezet. Dit gebeurde al eerder bij Het Factory Outlet Center dat ontwikkeld zou worden bij Bleizo.
Vóór de komst van HOM
College van B&W
Het college ziet veel kansen met de HOM voor de stad en denkt dat het plan een grote economische impuls aan de binnenstad zal geven. Particulieren en bedrijven zullen 150 miljoen gaan investeren in de komst van de HOM, wat een grote impuls geeft aan vernieuwing in de stad. Het college rekent op een grote regionale aantrekkingskracht voor de HOM en ook positieve invloed voor de bestaande winkels in Stadshart en Dorpsstraat. Mariëtte van Leeuwen: “We moeten onze stad aantrekkelijk houden en blijven investeren om aan de veranderde wensen van consumenten te voldoen. Zij willen beleving, en dat biedt de HOM. Een dagje uit in Zoetermeer kan de bestaande winkels in het Stadshart en de Dorpsstraat samen ruim 20 miljoen extra omzet per jaar opleveren.”
Projectonwikkelaar Provast
Projectontwikkelaar Provast is als 1 van de initiatiefnemers uiteraard vóór de komst van de HOM. Zij zien de komst van de outlet als een grote kans voor de Zoetermeerse ondernemers. Provast vindt dat je een outlet moet bouwen op de plek waar mensen wonen: in de binnenstad. Nu gaan mensen uit deze regio naar andere outlets, bijvoorbeeld Bataviastad, met een HOM in Zoetermeer zullen ze hun geld hier gaan besteden. De bezwaren van de winkeliers, die bang zijn voor daling van omzet, vindt Provast onterecht. De omzet van winkeliers staat toch al onder druk door veranderend koopgedrag en toenemende internetverkoop. Dat is nu al het geval en komt niet door de HOM. Daarnaast is het volgens Provast zo dat de outlet andere producten gaat verkopen dan de winkels in het Stadshart. Dat is ook een van de voorwaarden die het college noemt in het voorstel aan de gemeenteraad. Volgens de projectontwikkelaar zijn de 7,5 miljoen extra bezoekers die met hun auto’s naar de stad komen geen probleem.
Rapport Parkeren en verkeer HOM
Het rapport van Royal Haskonings ‘parkeren en verkeer HOM’ is een van de onderzoeken die is uitgevoerd in opdracht van de gemeente. Het rapport gaat uit van een ‘worst case scenario’. Een theoretisch maximaal scenario waarbij wordt gerekend met een eindsituatie met 31.000 m² vloeroppervlakte en 6,9 miljoen bezoekers per jaar. Andere scenario’s kennen meer realistische, lagere, bezoekersaantallen, maar deze zijn om onderschatting van verkeerskundige effecten te voorkomen niet gehanteerd. De conclusie is dat de hoofdwegen van Zoetermeer extra verkeersbewegingen door de HOM kunnen verwerken. Er zijn echter wel meerdere aanpassingen nodig, vooral aan kruispunten. Hiermee kan het verkeerssysteem het extra verkeer opvangen en worden tegelijkertijd de huidige (en toekomstige) knelpunten, die ook zonder de HOM aanwezig zijn, opgelost. Volgens het onderzoek zijn er circa 3100 parkeerplaatsen nodig. Overlast van parkeren voor buurtbewoners kan voorkomen worden door bijvoorbeeld invoeren van vergunninghoudersparkeren, het scheiden van verkeersstromen van HOM-bezoekers en wijkbewoners en een parkeerverwijssysteem naar de HOM-garages. Uit het onderzoek komt naar voren dat de geluidsituatie of de luchtkwaliteit binnen de geldende wettelijke normen blijft.
RVOZ, Raad Van Ondernemend Zoetermeer
"De RVOZ staat achter plannen om een outlet naar onze stad te krijgen. Er komt 150 miljoen euro naar Zoetermeer, Dat is toch een gigantisch bedrag dat geïnvesteerd wordt en een enorme boost voor het ondernemersklimaat in Zoetermeer. Het is voor het imago van de stad ook nog eens een geweldige ontwikkeling. Volgens mij kent iedereen dadelijk onze stad. Zoetermeer wereldberoemd maken, is mijn leus,” zegt Robbert Willems. In een lagerhuisdebat, georganiseerd door de RVOZ, werd duidelijk dat de detaillisten vooral tegen stemden en de overige ondernemers voor de komst van de Oulet Mall zijn.
Tegen de komst van de HOM
Winkeliers
Leden van de Vereniging Promotie Stadshart Zoetermeer (VPSZ) en Stichting Winkelcentrabelang Zoetermeer (SWZ) maken zich ernstige zorgen over de voorgenomen komst van de Holland Outlet Mall (HOM) in Zoetermeer. Zij zeggen dat een vergelijking met het ‘succesverhaal’ van het outlet center in Roermond niet klopt voor de situatie in Zoetermeer. Bezoekers van dit outlet center zouden dit combineren met een bezoek aan de binnenstad. De outlet in Roermond trekt veel buitenlandse (Duitse) bezoekers en is gelegen naast een historische binnenstad, twee factoren die in Zoetermeer niet aan de orde zijn. De winkeliers vrezen dat de leegstand in het Stadshart toeneemt doordat de HOM ongeveer dezelfde spullen verkoopt als in de reguliere winkels.
INretail
Brancheorganisatie INretail behartigt de belangen van de sport- en modebranche in Zoetermeer en vindt dat de resultaten van het onderzoek 'Werk aan de winkel' van adviesbureau McKinsey & Company een streep zetten door de HOM-plannen. Volgens het onderzoek zouden er namelijk juist minder winkels moeten komen. Met de Holland Outlet Mall komen er 25.000 nieuwe vierkante meters winkeloppervlak bij. Dat leidt tot meer leegstand. De komst van de HOM zou wel eens de doodsteek kunnen zijn voor een aantal winkels. Volgens het rapport van McKinsey moeten winkeliers echter ook de echter oorzaak van de teruglopende omzetten aanpakken; de ‘nieuwe wereld’ van toenemende internetverkopen en veranderende consumptiepatronen. Dat meldt INretail niet. INretail zet daarnaast grote vraagtekens bij de haalbaarheidsonderzoeken van de gemeente Zoetermeer. Ze besloot een second opinion te vragen aan twee onderzoeksbureaus. "Het verdiepingsonderzoek toont totaal andere uitkomsten dan waarmee de gemeente schermt,” aldus dat onderzoek. "Inwoners en ondernemers in Zoetermeer, omliggende gemeenten en hun bestuurders worden allen op het verkeerde been gezet. De positieve punten blijken te zijn uitvergroot, de negatieve juist gebagatelliseerd.“ Vreemd genoeg staan de resultaten van de second opinion bijna lijnrecht tegenover die van de haalbaarheidsonderzoeken. "De door de gemeente Zoetermeer geschetste economische impulsen van €20 miljoen voor haar centrum en zelfs €30 miljoen als de wijde regio wordt meegerekend, blijken onjuist becijferd te zijn. Het effect is nihil blijkt uit een nadere analyse. De totale impuls voor Zoetermeer en regio blijkt slechts €3,8 miljoen te zijn. Zelfs dit beperkte effect wordt echter teniet gedaan door de verdringingseffecten op bestaand winkelaanbod die de outlet teweeg zou brengen. De omzetten voor mode- en sportwinkels zouden in het Zoetermeerse Stadshart met ruim 7% dalen,” aldus INretail.
Ook voor het verkeer zou de komst van de HOM een ramp zijn. "De verkeersexperts waarschuwen dat uit hun contra-expertise blijkt dat Zoetermeer zich kan voorbereiden op een totaal verkeersinfarct op de lokale aanvoerwegen naar de beoogde outletlocatie. Er worden jaarlijks 7 miljoen bezoekers verwacht en weekenddagen leveren per definitie bezoekerspieken op. In de berekeningen van de gemeente is bovendien sprake van een tekort van 2000 parkeerplaatsen. De impact daarvan en het ‘zoekverkeer’ dat het gevolg ervan is, is in alle verkeersberekeningen niet meegenomen. Ook de effecten van vastlopend verkeer op een aantal belangrijke aansluitingen van het provinciale en rijkswegennet blijken onvoldoende bekend te zijn.”
Ondernemers regio
De ondernemers in de regio Midden Holland (Midden-Holland Onderneemt) hebben eerder via de samenwerkende ondernemersverenigingen in een brief aan het college hun zorgen geuit over de HOM. Onder de regio Midden Holland vallen de plaatsen Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Krimpenerwaard, Waddinxveen, Nieuwerkerk ad IJssel, Moordrecht, Zevenhuizen en Moerkapelle. Zij brengen naar voren dat de detailhandel juist zou moeten verminderen met 25% en niet moet uitbreiden. Ook stellen zij dat de gebruikte rapporten onvolledig en/of onjuist zijn. De ondernemers roepen de Zoetermeerse raad op om niet in te stemmen met de komst van de HOM.
Bewoners en winkeliers Woonhart
Voor de huidige winkeliers van het Woonhart zou de komst van het Outlet centrum betekenen dat zij weg moeten, veel van deze winkels zijn al jaren gevestigd in het Woonhart. Winkeliers geven ook aan dat zij op dit moment niet meer durven te investeren in hun bedrijf, omdat zij onzeker zijn over de toekomst. Voor veel bewoners van Zoetermeer zorgt het nieuws van de outlet voor onrust. Niet alleen bij bewoners die nu boven het Woonhart wonen, maar ook bij bewoners uit de omliggende wijken. Bewoners zijn bang voor overlast, vooral door de grote toestroom van auto’s die natuurlijk ook ergens moeten parkeren. Bewoners die zich hebben verenigt in de HOM-Nee groep vinden dat het bewonersonderzoek van de gemeente niet klopt. De gemeente geeft in dit onderzoek aan dat 80% van de Zoetermeerders voor de komst van de HOM is, maar daarvoor zijn er slechts 289 mensen uit Zoetermeer bevraagd. HOM-Nee haalde in slechts iets meer dan een dag tijd meer dan 1.100 handtekeningen op tegen de HOM. Zij hebben deze handtekeningen in de commissievergadering op 6 december aangeboden.
Doe Niet Zo Mall.nl
De nieuwe website www.DoeNietZoMall.nl is een initiatief van een groep verontruste bewoners uit de wijken rondom het bestaande ‘Woonhart’. Zij zijn tegen het plan van de Gemeente Zoetermeer om in het centrum van onze stad een Holland Outlet Mall te vestigen.
Op de website uiten de bewoners hun bezwaren tegen de HOM, onder andere toenemende geluidsoverlast, toenemende concentraties fijnstof, parkeer- en verkeersproblemen. Zij roepen bewoners op om de vergadering van de ‘Commissie Stad’, op 9 januari, over de komst van de HOM, bij te wonen. Bewoners hebben het recht om in te spreken op vergaderingen van de Gemeenteraad of Raadscommissies, Doe Niet Zo Mall.nl hoopt dat veel bewoners gebruik gaan maken van dit recht.
Partijen bekennen hun HOM kleur
Een meerderheid van de gemeenteraad van Zoetermeer is maandagavond 23 januari akkoord gegaan met verder onderzoek naar de komst van een Holland Outlet Mall (HOM) in de stad. Hoe reageren de diverse partijen in Zoetermeer op dit besluit?
CDA: Outlet gaat binnenstad niet redden
Volgens het CDA is het outlet-concept niet innovatief genoeg om het centrum klaar te stomen voor de toekomst. De CDA-fractie in de Zoetermeerse gemeenteraad blijft daarom kritisch over het plan om te komen tot een HOM en steunt het voorstel van het college dan ook niet.
Het CDA heeft geen vertrouwen in het plan voor de HOM omdat er onvoldoende is nagedacht over de verbinding tussen Dorpsstraat, Stadshart en Woonhart. "Het risico bestaat dat we straks, na veel geld te hebben uitgegeven, in onze maag zitten met drie in zichzelf gekeerde en kwijnende gebieden”, aldus CDA-fractievoorzitter Ingeborg ter Laak.
De CDA-fractie vindt dat er eerst gekeken moet worden naar mogelijkheden om te vernieuwen in de bestaande winkelgebieden zoals Stadshart en Dorpsstraat.
VVD stelt voorwaarden aan komst HOM
De VVD ziet de mogelijke komst van de HOM als een enorme kans voor Zoetermeer. De VVD geeft daarbij wel voorwaarden mee, om verkeers- en parkeeroverlast te voorkomen, de effecten van geluid- en fijnstof te beperken, en om de verbinding met de binnenstad en de veiligheid rondom de HOM te bevorderen. VVD vice-fractievoorzitter Lisette Meijer: "De meeste tegenstanders die zich hebben gemeld lijken niet zozeer tegen de komst van de HOM, maar vooral tegen de gevolgen die zij menen dat de komst van de HOM met zich mee zal brengen”. De VVD vindt het belangrijk dat bij de verdere uitwerking van de plannen constructief en transparant wordt samengewerkt met alle betrokkenen. Zo draagt één van de VVD-moties het college op de wijken in te gaan om samen met de bewoners van de wijken De Leyens en Buytenwegh de huidige verkeersproblemen te bekijken en de uitkomsten hiervan mee te nemen in de voorgestelde oplossingen. Ook het creëren van de verbinding met het Stadshart en Dorpsstraat moet in samenwerking de betrokken ondernemers en eigenaren gestalte krijgen.
SP: geen toegevoegde waarde
De SP stemde afgelopen maandag tijdens de gemeenteraadsvergadering tegen de komst van de Holland Outlet Mall. De Holland Outlet Mall heeft voor Zoetermeer geen toegevoegde waarde en pleegt een roofbouw op de stad, aldus de SP. Raadslid Lennart Feijen "De gemeenteraad stelt wederom de belangen van het kapitaal boven dat van de mensen in de stad. Teleurstellend dat de bezwaren van inwoners en ondernemers niet voldoende serieus worden genomen. Inwoners zitten straks met een verkeersinfarct, parkeerproblemen en milieuschade terwijl het de ondernemers net dat duwtje over de rand naar faillissement kan geven.”
LHN blij met volgende stap in realisatie HOM
De LHN heeft vóór dit voorstel gestemd. De partij is van mening dat de komst van de HOM een unieke kans is voor Zoetermeer. Winkelen is immers de belangrijkste reden voor bezoekers om naar Zoetermeer te komen, aldus de LHN. Dagtoerisme levert de stad inkomsten, werkgelegenheid en indirect ook betere voorzieningen op voor de hele stad. Door de HOM in het centrum te positioneren, is samenwerking en verbinding mogelijk en kunnen het Stadshart en de bewoners van Zoetermeer mee profiteren.
PvdA: stemt onder voorwaarden in
De PvdA verwacht dat een Outlet Mall met deze voorwaarden een aantrekkende werking zal hebben en dat het de gehele binnenstad economische groei zal opleveren. Een initiatief van de PvdA is het ontwikkelen van een transferium aan de rand van de stad waar de auto geparkeerd kan worden, om vervolgens met pendelbussen naar het HOM te worden vervoerd. Verder wil de PvdA dat er een investeringsfonds komt om zo extra te investeren in het Stadshart en de Dorpsstraat.
Ook wil de PvdA een duidelijke exit-strategie. Mocht de HOM onverhoopt toch geen succes worden dan moet ervoor gezorgd worden dat het zo omgebouwd kan worden voor andere doeleinden, zoals bijvoorbeeld wonen. Chantal Walther: "Een Outlet Mall kán een kans zijn voor de stad. We geven als raad harde voorwaarden mee en het college moet echt aan de slag en met een klinkend resultaat terugkomen!”
Zoetermeer Vooruit enige lokale partij tegen HOM
Zoetermeer Vooruit sprak zich als enige lokale partij uit tegen dit raadsvoorstel. Juliette Meurs-Troch: "Zoetermeer Vooruit is geen voorstander van een Holland Outlet Mall in deze vorm. Er zijn te grote financiële risico's aan verbonden en te veel onzekerheden om dit naar onze mening verantwoord door te zetten. We hebben al een half miljoen uitgegeven en het zal steeds moeilijker worden om ermee te stoppen omdat iedere volgende stap nog meer investering vraagt."
Het grote aantal ingediende (en aangenomen) amendementen is voor Zoetermeer Vooruit bevestiging dat het raadsvoorstel niet goed is opgesteld of in ieder geval onvolledig is.
Ondernemers uit de regio rond Zoetermeer betreuren besluit gemeenteraad
De winkeliers- en ondernemersverenigingen uit Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Krimpenerwaard, de Leidse regio, Bodegraven-Reeuwijk, Waddinxveen en Zuidplas betreuren het besluit van gemeenteraad van Zoetermeer om akkoord te gaan met de verdere uitwerking van de Holland Outlet Mall (HOM). Zij stellen dat de vernieuwing van de retailsector moet plaatsvinden in de bestaande winkelgebieden.
"Zoetermeer gokt op het verkeerde paard”, volgens Nico Voogt, voorzitter van Gouda Onderneemt, die spreekt namens de verschillende ondernemersverenigingen in de regio. "De wereld verandert, de retail moet vernieuwen en de Mall of the Netherlands verdient een stevig antwoord. Dat is niet een Holland Outlet Mall erbij in Zoetermeer. Dat antwoord moet juist komen van de (bestaande) retailers uit Zoetermeer en de regio. Het toevoegen van 31.000 m2 (in de laatste fase. Hom start met 18.000 m2, red) dat niet onderscheidend is, draagt niet bij aan het gezamenlijk formuleren van dat antwoord en staat bovendien haaks op de doelstellingen uit de Retailagenda en de Retaildeals die de Rijksoverheid, de provincies en de Nederlandse gemeenten met elkaar maakten, aldus Voogt. En van afstemming met de regio’s is absoluut geen sprake.”
Provast: belangrijke stap verder
Hans de Jong, partner Provast: "De afgelopen maanden is een brede discussie ontstaan over de komst van de Holland Outlet Mall. De gemeente Zoetermeer heeft moed en daadkracht getoond door nu groen licht te geven voor deze grote kans voor de stad en omgeving. Bij de verdere uitwerking van de HOM zullen wij het constructieve overleg vanuit de samenspraakprocedure met alle belanghebbenden voortzetten.”
GroenLinks wil niet dat HOM de stad nog jaren blijft gijzelen
De fractie van GroenLinks vindt dat er te grote risico’s genomen worden met de leefbaarheid van de stad en de vitaliteit van het stadshart, door in te stemmen met een vervolgfase over de komst van de HOM. Bovendien zal het nog lang duren voordat een definitief besluit genomen kan worden, waardoor de HOM de ontwikkelingen in de binnenstad nog jaren zal gijzelen