U heeft zich vast wel eens afgevraagd waarnaar een straatnaam vernoemd is. In onze vaste rubriek 'Straat in Beeld', hebben wij dit voor u uitgezocht. Deze week: Werner von Siemensstraat in Rokkehage.
In de 19e eeuw werden enkele van de grootste wetenschappelijke vorderingen bereikt. Werner von Siemens (1816-1892) heeft als ondernemer, uitvinder en technicus diepgaande bijdragen hieraan geleverd.
Hij was de vierde van veertien kinderen. Zijn ouders waren arm, maar kwamen uit een familie van de middenklasse. Hierdoor hadden zijn ouders de wens dat hun kinderen wel een opleiding genoten. In eerste instantie werd Siemens door zijn grootmoeder en zijn vader onderwezen. Op 12-jarige leeftijd ging hij een jaar lang naar school. Daarna kreeg hij drie jaar onderwijs van een privéleraar. Tenslotte bezocht hij van 1832 tot 1834 een gymnasium. Daar was hij vooral heel goed in wiskunde. Daarom kreeg hij in een hogere klas les in dit vak. Hij verliet het gymnasium echter voortijdig, zonder diploma, om zo de financiële last voor zijn ouders te verlichten.
Siemens wilde een praktische, wetenschappelijke carrière beginnen, maar door de economische situatie van zijn ouders ging dit niet. Toen kreeg hij het advies om zich aan te melden bij het Duitse leger. Op kosten van de overheid kon hij daar namelijk gratis een opleiding volgen. Zo gezegd, zo gedaan. Hij werd aangenomen en kreeg hier een gedegen opleiding in scheikunde, natuurkunde en wiskunde. Dit wakkerde zijn sterke interesses in techniek en wetenschap aan. Na die opleiding werd hij tweede luitenant.
Als jonge ambtenaar duelleerde hij vaak. Dat was een tijdverdrijf dat onder de officieren populair was. Dat was verboden, maar meestal ging het goed. Bij Siemens werd er geklikt waardoor hij werd gepakt. Als straf kreeg hij een paar maanden gevangenisstraf vanwege zijn betrokkenheid bij een duel. Dat vond hij prima. Hij kon zijn ruime cel inrichten als laboratorium en ging uitgebreid bezig met het uitvoeren van experimenten. Dit leidde tot de ontwikkeling van een nieuw galvaniseerproces in 1842, een methode waarbij een dunne laag van metaal (zink, nikkel, aluminium, chroom of magnesium) op staal of ijzer wordt aangebracht om corrosie te voorkomen. Het zou de eerste zijn in een lange reeks elektrische uitvindingen.
Hij is uiteindelijk de grondlegger van de elektrotechniek geworden. De naam is ook door hem bedacht. Elektrotechniek is de studie en praktische toepassing van alles wat met elektriciteit en elektromagnetisme te maken heeft.
Een hoogtepunt was in 1846 zijn verbetering van de telegraaf. Dit apparaat was negen jaar daarvoor uitgevonden. De telegraaf was een elektromechanisch toestel waarmee men tekens kon omzetten in een elektrisch aan/uit signaal zodat berichten over een kabel konden worden overgebracht. Oftewel: het maakte het mogelijk om berichten (telegrammen) over een lange afstand te versturen. Met behulp van de precisie monteur Johann Georg Halske kon Siemens zijn vinding uitbouwen. Toevallig had het leger in Duitsland het monopolie op het telegraafsysteem. Omdat hij hier werkte, kon hij via de juiste connecties in het leger, zijn apparaat aan hun verkopen. Als gevolg hiervan werd hij naar een werkplaats overgeplaatst waar hij zich ging bezig houden met telegraaflijnen aanleggen.
Met Halske startte hij een bedrijf op onder de naam Siemens & Halske. Het begon als een workshop, maar na verhuizing werd het later een fabriek. Ook internationaal timmerde hij aan de weg. In Rusland, die behoorlijk achter liep met telegraaflijnen leggen, heeft hij, met hulp van zijn twee broers. een mega contract binnengesleept. Hierdoor verkreeg hij zelfs het monopoly op de telegraaflijnen in Rusland.
Na 20 jaar verliet Haske de firma waardoor het bedrijf de naam Gebr. Siemens kreeg. Naast de naam zorgde het voor nog een verandering. De bedrijven die inmiddels in Berlijn, Londen en St. Petersburg stonden, heeft hij samengebracht in een multinationaal familiebedrijf.
Ondertussen bleef Werner werken aan innovaties in de wetenschap. In 1866 kwam hij met een aanzienlijke verbetering van de werking van de elektrische dynamo. De oorspronkelijke dynamo had vele praktische beperkingen waardoor die eigenlijk niet werkbaar was. Siemens zijn ontwerp kwam met meerdere praktische oplossingen. Hetzelfde principe was ook - onafhankelijk van elkaar - door anderen ontdekt. Werner slaagde er echter in om het idee waar te maken en de machine naar het publiek te brengen. Dit kon hij doen door zijn elektrotechnische bedrijf. Uiteindelijk zou dit de elektrificatie van de hele wereld in gang zetten. Op 1 maart 1879 werd zijn eigen huis het allereerste huis in Duitsland dat verlicht werd door middel van elektriciteit.
Toekomst
Uiteindelijk groeide Siemens’ onderneming in 10 jaar tijd uit van 876 werknemers in 1880 naar 3.950 werknemers in 1890. In 1882, toen hij 65 jaar werd, heeft hij zijn twee zoons mede-eigenaar gemaakt van de onderneming. In 1887 werd hij door de Duitse keizer Friedrich III bekroond met de klasse van Duitse adel. Deze adellijke status betekende dat de naam van Werner nu Werner von Siemens zou worden, waarbij het achtervoegsel zijn nieuw verworven status aangeeft. Toch was Werner niet onder de indruk van deze eer, vooral niet omdat hij erachter kwam tijdens het lezen van een krant.
Hij is een paar dagen voor zijn 76e verjaardag, in 1892, als een zeer vermogend man gestorven. Hij had toen 6 kinderen en 13 kleinkinderen.
Tegenwoordig is Siemens een wereldwijd opererende onderneming in elektronica en elektrotechniek dat actief is in de sectoren industrie, energie en gezondheidszorg. Het bedrijf opereert wereldwijd in circa 190 landen en heeft zo'n 385.000 medewerkers. De hoofdkantoren zijn in Duitsland gebleven, in Berlijn en München.
Geschreven door: Shirley Weemeijer
Bronnen:
WikiWoordenboek
Icons of EE: Werner von Siemens
Biografie Werner von Siemens
Telegraph
Google
Afbeeldingen: Wikipedia Commons
Foto's straat: Miroslav Buhac
Zie voor een overzicht van alle straten: Straat in beeld