De gemeente Zoetermeer sloot het jaar 2022 af met een positief begrotingssaldo van € 30,3 miljoen. Een behoorlijk verschil ten opzichte van het vooraf begrootte saldo van € 2,7 mln. negatief. Toch blijven er zorgen.
Wethouder financiën Jan Iedema: “Ik ben trots op het resultaat over 2022, maar er zijn nog steeds zorgen over de toekomst. Ik baal als een stekker dat we structureel minder geld krijgen van het rijk, terwijl de uitgaven wel stijgen”.
Het positieve resultaat geeft een vertekend beeld. De belangrijkste oorzaak van dit verschil is een extra, eenmalige, bijdrage van het rijk uit het gemeentefonds van € 39,4 miljoen. Dit heeft te maken met hogere uitgaven van het rijk en extra taken voor de gemeente waarvoor extra middelen zijn ontvangen.
“We sluiten 2022 af met een ‘positief’ rekeningresultaat van ruim 30 miljoen. Dat klinkt goed, maar dit is tijdelijk en niet structureel van aard. Het Rijk biedt door extra eenmalige (incidentele) bijdragen meer financiële armslag op korte termijn, maar de uitdaging om jaarlijks een sluitende begroting op te leveren is nog steeds groot. Zelfs met een positief resultaat, weten gemeenten, waaronder Zoetermeer, niet waar zij vanaf 2026 aan toe zijn.” licht de wethouder toe. “We krijgen steeds meer taken en steeds minder geld om het uit te voeren. Dat voelt als begroten met de handen op de rug, omdat wij voorbereid moeten zijn op wat het financiële ravijn van 2026 voor onze gemeentefinanciën zal betekenen.”
Financieel ravijn
De problematiek van het ravijnjaar 2026 is al geruime tijd bekend. Vanaf dat jaar worden de bijdragen uit het gemeentefonds losgekoppeld van de uitgaven van het Rijk, de zogeheten trap-op-trap-af systematiek. Hierdoor zien gemeenten hun structurele inkomsten fors dalen en ontstaat er een financieel tekort waar nog geen toereikende oplossing voor is. “Een duidelijk langetermijnperspectief vanuit het Rijk is nodig om alle opgaven die bij de gemeenten zijn belegd structureel te kunnen blijven bekostigen.”, aldus wethouder Jan Iedema.
Saamhorigheid getoond in crisis
Na corona werden we in 2022 geconfronteerd met een oorlog in Oekraïne. Stijgende energieprijzen, hoge inflatie en een vluchtelingenstroom stelden hoge eisen aan de begroting. Vluchtelingen moesten opgevangen worden en de stijgende energieprijzen leidden ertoe dat een toenemend aantal inwoners hun energierekening niet meer kon betalen. Het college stelde hiervoor een noodfonds beschikbaar en keerde onder andere eenmalig een energietoeslag uit. Daarnaast ondersteunde de gemeente belangrijke samenwerkingspartners in de stad, zoals de Voedselbank, Stichting Leergeld en Stichting Urgente Noden.
Iedema: ”Als Zoetermeerders mogen we best trots zijn op de manier waarop we onze verantwoordelijkheid nemen en saamhorigheid tonen. Daar kunnen veel andere gemeenten een voorbeeld aan nemen.”
Investeringen 2024 – 2025
Het college stelt extra budget beschikbaar voor bijvoorbeeld het versnellen van de bouwprojecten om het woningtekort aan te pakken. Daarnaast kampt de gemeente zowel bij de hulp voor jeugd en gezinnen, als de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) met lange wachtlijsten. Dit komt onder andere door een tekort aan personeel. Naast meer budget voor personeel, vraagt de gemeente aandacht voor verbeteringen in het zorgstelsel op landelijk niveau.
De gemeente heeft ook als ambitie om de landelijk gestelde duurzaamheidsdoelen te bereiken. Zo wil het college het Energieloket toegankelijk maken voor een bredere groep inwoners en ondernemers. Daarnaast komen er extra middelen voor onder andere veiligheid, sport en beweging en de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen.
De gemeenteraad bespreekt de jaarstukken in de commissievergadering van 23 mei 2023 en in het resultatendebat op 5 juni 2023.
Elke dag het Zoetermeerse nieuws in uw mailbox? Blijf op de hoogte van het laatste Zoetermeerse nieuws en meldt u aan voor onze nieuwsbrief!
