Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat ArchitectuurPunt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand: de Dierenflat aan de Plas van Poot.
Aan de Plas van Poot werd in april 2023 een dierenflat geopend. De eerste bewoners waren een hommelkoningin en konijnen. Meer soorten zoogdieren, insecten, vogels en planten moeten volgen.
In de dierenflat, oftewel een biodiversiteitstoren, kunnen dieren wonen en schuilen. De flat staat in het afgeschermde natuurgebied aan de Plas van Poot. “Doordat de plas al zo’n 60 jaar met rust is gelaten, leven er heel veel wilde dieren. Er is een kolonie aalscholvers en een kolonie blauwe reigers, er leven vossenfamilies, konijntjes, hermelijntjes, 9 soorten vleermuizen en dat alles binnen de grenzen van onze stad”, zegt projectleider Marga van der Tol.
“Het zou prachtig zijn als we ook de zeldzame meervleermuis naar de plas van Poot kunnen krijgen. Want het gaat slecht met de vleermuizen. In Waddinxveen is een kolonie. Zo ontstond het project voor de dierenflat”, vervolgt Marga. Het doel van de toren is het bijzondere gebied nog diverser maken. “Door middel van crowdsourcing is met veel groepen mensen nagedacht over hoe de toren er uit zou moeten zien.”
Flat met drie verdiepingen
De dierenflat heeft de typische vorm van een hooiberg gekregen. Vier palen met een dak. De flat is gemaakt van hergebruikte en natuurlijke materialen. In het ontwerp is rekening gehouden met de specifieke omgeving die hoort bij verschillende dieren. Binnen de eenvoudige structuur zijn er zo toch steeds andere plekken. Tussen de palen zijn er daarom drie verschillende verdiepingen. Het dak en de torenkamer daar bovenop zijn weer geschikt voor andere diersoorten.
Op de begane grond liggen strobalen. Hier kunnen grondgebonden zoogdieren makkelijk holletjes in maken. Op de eerste verdieping liggen houten pallets. Dit is een prima schuilgelegenheid voor allerlei dieren, maar ook insecten. Het is de bedoeling dat de pallets gaan vervallen. En dat de insecten die er dan inzitten voer zijn voor vogels. Aan de zijkanten is plaats voor insectenhotelletjes.
Marga: “De tweede verdieping is leeg, daar komen potplanten die insecten aantrekken. En er zijn twee grote metalen rekken waaraan vogelhuisjes worden opgehangen. Die vogelhuisjes kunnen ook door schoolkinderen worden gemaakt.”
Dak voor vleermuizen
“Het dak van de zolder is zo gemaakt dat de vleermuizen zich er prettig in voelen. Er is een structuur van lamellen aangebracht, zodat ze zich in verschillende hoekjes kunnen verschansen. Het is de bedoeling dat we komend jaar de elektriciteit naar de toren realiseren. Dan verwarmen we een klein deel van de toren, zodat er een warmtegradiënt ontstaat waarbij vooral de meervleermuis zich lekker voelt. We verwachten dat het dit jaar voor de vleermuizen nog te vroeg is, die hebben waarschijnlijk meer dan een jaar nodig om de toren te ontdekken. Maar dat is niet erg, wij hebben de tijd”, vertelt Marga.
Boven op de toren staat een kerkuilenkast. Het dak van de vleermuizenzolder is overhellend gemaakt, zodat de vleermuizen rustig kunnen vertrekken. De uilen zullen ze niet uit de uitvliegopening kunnen plukken. En als vleermuizen eenmaal vliegen zijn ze wendbaarder en sneller dan uilen.
Voorbeeld flat voor verschillende bewoners
Zoals verschillende soorten dieren allemaal een eigen verdieping hebben in de dierenflat, zo zie je bij mensen ook verschillende voorkeuren voor het wonen in een flat. Sommigen willen graag contact met de grond hebben en beneden wonen. Andere mensen wonen graag iets hoger, maar nog wel met goed zicht op het leven op straat. En weer anderen vinden het heerlijk om hoog te wonen, met een weids uitzicht en de lucht om zich heen.
Tekst: Judith Schotanus, met dank aan Marga van der Tol
Foto’s: Judith Schotanus en Marga van der Tol
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl of op Facebook
