Heb jij ze al eens gespot? De vrolijk gekleurde bankjes, bekleed met zo’n achttienduizend mozaïeksteentjes. De banken zijn stuk voor stuk uniek en er staan er zo’n 44 verspreid door heel Zoetermeer. Een gezellige toevoeging aan het straatbeeld. Maar wat is eigenlijk het verhaal achter deze bankjes?
De redactie van Zoetermeer Actief besteedt in een serie van artikelen aandacht aan de veelkleurige straatbanken ook wel bekend als Social Sofa’s. De Social Sofa’s zijn inmiddels een bekend fenomeen in de stad. Vandaag het derde deel van de serie. Lees ook het voorgaande verhaal op onze Zoetermeer Actief website: www.zoetermeeractief.nl//mozaiekbankjes
Sociale kunstwerken
De Social Sofa’s zijn gemozaïekte kunstwerkbanken. Het zijn ‘Social’ Sofa’s omdat ze gemaakt worden in een sociale werkomgeving door 
onder andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, vrijwilligers en re-integreerders. Daarnaast verbinden deze bankjes de wijk en de mensen die er wonen met elkaar. Je kunt elkaar bijvoorbeeld op zo’n bank ontmoeten om verhalen uit te wisselen.
De ervaren plakkers deden de details en de beginners daarna de grotere vlakken. De lat werd hoog gelegd, vooral door de mozaïekers zelf: het moest netjes zijn. “Ze waren allemaal heel betrokken”, vertellen Johan Verstrate en Sophie Gravestein, beiden begeleiders van het project Social Sofa’s en mensen van het eerste uur.
Johan vond het mooi om de mensen in zijn groep te zien groeien. ”De groep werd altijd uitgenodigd voor de onthulling van de bank, dat was iedere keer weer leuk”. Als je de banken op een rij zag staan, gereed voor plaatsing, vormden ze een kleurig geheel. Iedere wijk heeft een eigen thema gekozen, variërend van de natuur tot mensen.
Kleurrijke sofa’s in werkplaats
De betonnen ondergrond van de banken kwam van betonfabriek De Jong in Alphen bij Tilburg, het waren restjes beton, vandaar dat kale banken ook wel eens heel vlekkerig waren, maar dat was niet erg, er kwam toch mozaïek op. In Zoetermeer was er een ‘atelier’- werkplaats in de oude gemeentekassen aan de Industrieweg. Wekenlang hebben creatieve bewoners van de verschillende Zoetermeerse wijken deze banken van een eigen mozaïek voorzien. “Het project was zo populair dat de werkplaats ook in de avonduren geopend moest worden”, vertelt Karen.
In eerste instantie werd vanuit een oude gemeentekas aan de Industrie
weg gewerkt. Daar kwamen alle plakkers bijeen om het ‘monnikenwerk’ uit te voeren. Ook werden daar voor scholen cursussen in het mozaïeken verzorgd en fraaie mini sofa’s gemaakt. Zo zijn er bijvoorbeeld door scholieren van de basisscholen: De Jacobsvlinder, Achtsprong en Meerpaal, mooie poefjes gemozaïekt. Later moest worden uitgeweken naar een locatie op de Zegwaartseweg naast Activisie en nog later naar een school in Buytenwegh.
Mozaïeken is te leren
Johan: ”Het mozaïeken leer je eigenlijk vooral door goed te kijken. Ik heb zo’n beetje alle Sofa’s in Zuid-Holland bezocht en steeds leer je dan weer wat bij over de techniek, of een leuke vondst die je zelf ook weer kan gebruiken. Er zijn enorm veel mogelijkheden. Ik heb altijd veel getekend en mijn vader was schilder en leerde mij een goede kijk op kleur te hebben, dat helpt ook mee!”
Johan heeft zelf veel werk verzet voor de Jinotega Sofa, maar kreeg bij het mozaïeken en plakken ook hulp van ervaren mozaïekers als Carla Koek, Rita Schouten en Anita Jutte. Het resultaat was een hele vrolijke Social Sofa, vol met actie en kleur. Johan: “Het is wel heel erg leuk om mensen op jouw Sofa te zien zitten. Het is ook een erg mooi uitzicht, ik moet er binnenkort ook maar weer eens gaan zitten.”
Tekst: Christ van Gestel
Lees alle artikelen over de Zoetermeerse mozaïekbankjes hier: https://www.zoetermeeractief.nl//mozaiekbankjes
