Heb jij ze al eens gespot? De vrolijk gekleurde bankjes, bekleed met zo’n achttienduizend mozaïeksteentjes. De banken zijn stuk voor stuk uniek en er staan er zo’n 44 verspreid door heel Zoetermeer. Een gezellige toevoeging aan het straatbeeld. Maar wat is eigenlijk het verhaal achter deze bankjes?
De redactie van Zoetermeer Actief besteedt in een serie van artikelen aandacht aan de veelkleurige straatbanken ook wel bekend als Social Sofa’s. De Social Sofa’s zijn inmiddels een bekend fenomeen in de stad. Vandaag het veertiende deel van de serie. Lees ook het voorgaande verhaal op onze Zoetermeer Actief website.
De projecten werden in de afgelopen jaren begeleid door Helene Breukel, Ingrid Haas, Lisa den Hartog, Sophie Gravestein en Johan Verstrate. Elke wijk of straat ontwierp zijn eigen bank in samenspraak met de coördinatoren of Karen Zum Vörde Sive Vörding. Iedere wijk heeft een eigen thema gekozen variërend van de natuur tot mensen. Deze week de Social Sofa’s van Centrum.
Sofa Marseillepad - Wooncoöperaties
Langs de Dobbe, aan het Marseillepad, staan sinds 20 april 2013 drie Social Sofa’s, een kleurrijk geheel. Naast de Raadssofa en de Jinotegasofa werd die dag de Social Sofa van de woningcorporaties de Goede Woning, Vestia en Vidomes onthuld. De Zoetermeerse corporaties De Goede Woning, Vestia en Vidomes bezitten woningen in het stadscentrum en hadden daarom samen het idee opgevat om hun huurders te vragen mee te werken aan het ontwerpen en mozaïeken van een Social Sofa. Een aantal bewoners wilde hier aan meehelpen, zij gingen samen aan het werk. Eerst werd een ontwerp getekend en vervolgens ging men enthousiast aan het ‘plakken’. Het resultaat van deze mooie samenwerking tussen de woningcorporaties, bewoners en gemeente was een prachtige Social Sofa. De namen van de wooncorporaties staan in druppelvorm op de zitting van de Sofa. Het is net of er een steen in het water (De Dobbeplas) wordt gegooid en de rimpels steeds groter worden. Aan de achterzijde staat een ontwerp van de markt met marktkramen.
 |
 |
 |
 |
Tessa Brouwer (Goede Woning), Sophie Gravestein (de ontwerpster van de sofa) en Joke Bosman (Vidomes) onthulden de prachtige nieuwe sofa.
Sofa Marseillepad - De Raadssofa
Ook de gemeenteraad heeft een eigen sofa: ‘Samen Zoetermeer’, met prachtig uitzicht op de Dobbe en het Dobbe eiland. Deze schitterende raadssofa symboliseert onder andere de diversiteit van de gemeenteraad in de vorm van stoelen en de raadszetels. Iedere politieke partij is door middel van een stoel vertegenwoordigd. Ook aspecten van Zoetermeer, zoals het landschap, sportende mensen, oude en nieuwe gebouwen, bruggen en kunstwerken (zoals koepeltjeswoningen en SnowWorld) en het Wapen van Zoetermeer ziet men terug in de sofa, naast de toepasselijke tekst: ‘Samen Zoetermeer’.
Op de zitting van de bank ziet u dat alle Zoetermeerders in alle kleuren en maten in onze stad thuis horen en welkom zijn: u ziet mensen in alle levensfasen, met verschillende huidskleur, die elkaars handen vasthouden.
 |
 |
 |
Burgemeester Charlie Aptroot had de eer om samen met de initiatiefnemer van deze Sofa: raadslid mevrouw Anja Van Zantvoort en de plaksters, de sofa op 24 november 2012 te onthullen en meteen in gebruik te nemen. De Raadssofa is ontworpen door vormgever Simone Kappeyne. “Met het plaatsen van deze ‘straatbank’ versierd met talloze kleurrijke mozaïeksteentjes wil de raad laten zien dat alle fracties staan voor een betere binnenstad. Met deze sofa geven wij de Zoetermeerders een beetje een cadeautje als concreet begin van de Culturele As. Een goed begin om de Markt meer te laten bruisen en tot een ontmoetingsplek te maken”, aldus mevrouw Van Zantvoort.
PvdA-raadslid Anja van Zantvoort bedankte daarna alle medewerkers aan de Social Sofa met een bloemetje. Zoals onder anderen de raadsleden die aan de bank begonnen waren: Berry Schrijvers, Margriet van der Mark en Agnes Kuijen. Zo was er speciale lof voor het raadslid Berry Schrijvers die heel veel tijd had besteed aan het mozaïeken van het oude en nieuwe logo van Zoetermeer, maar ook voor coördinator Johan Verstrate die het project had begeleid. Hij bedacht tevens voor de kleine zijkant voor de sofa een patroon van de letter Z in de kleuren geel en blauw en voor de bovenkant van de rugleuning de Sprinter met z'n verschillende stations.
 |
 |
 |
 |
 |
Op het eind hebben bewoners nog het stokje van de raadsleden overgenomen om de Sofa af te krijgen. Deze werden ook door Anja van Zantvoort bedankt voor hun inzet.
Sofa Jinotoga - Marseillepad
De Jinotega Sofa aan het Marseillepad was het eerste volledige ontwerp van Johan Verstrate waar hij nog altijd het meest trots op is. Johan wist al snel dat een nieuwe Sofa in Zoetermeer het thema 'Jinotega' zou krijgen. Zoetermeer heeft immers ruim 40 jaar een stedenband met Jinotega in Nicaragua.
Johan ging zich eerst goed inlezen en inleven in Jinotega, wat is de cultuur, muziek, kleding van de mensen daar? Het ontwerpen van de Jinotega Sofa nam ongeveer 6 weken in beslag. Hij werd daarbij ook geholpen door verschillende kunstenaars die meewerken aan het Social Sofa project. ”Het mozaïeken leer je eigenlijk vooral door goed te kijken. Ik heb zo’n beetje alle Sofa’s in Zuid-Holland bezocht en steeds leer je dan weer wat bij over de techniek, of een leuke vondst die je zelf ook weer kan gebruiken. Er zijn enorm veel mogelijkheden. Ik heb altijd veel getekend en mijn vader was schilder en leerde mij een goede kijk op kleur, dat helpt ook mee”, vertelt Johan.
Johan heeft zelf veel werk verzet voor de Jinotega Sofa, maar kreeg bij het mozaïeken en plakken ook hulp van ervaren mozaïekers als Carla, Rita en Arie.
 |
 |
 |
 |
Het resultaat is een hele vrolijke Social Sofa, vol met actie en heldere en mooie kleuren die horen bij Jinotega. Op de sofa komen de Nederlandse en Nicaraguaanse cultuur samen, afgebeeld door twee spelende kinderen op de achterkant van de sofa. Op de bank staat ook het portret van Benjamin Zeledon. Benjamin Zeledon (1879-1912) was jurist, politicus en kolonel en tevens de nationale held van Nicaragua. De Sofa heeft een mooi plaatsje gekregen naast de Raadssofa aan de Dobbe, met prachtig uitzicht over de Dobbe. Johan: “Het is wel heel erg leuk om mensen op jouw Sofa te zien zitten! Het is ook een erg mooi uitzicht.”
De lege Sofa arriveerde op 2 maart 2012 in het atelier aan de Industrieweg en meteen ging Johan hard aan de slag om het ontwerp op de Sofa over te brengen en op 6 maart werd de eerste steen geplaatst. In de maanden maart tot en met juni groeide het mozaïek op de Sofa elke week. Op 1 oktober 2012 werd uiteindelijk het laatste steentje geplaatst en kon de Sofa gevoegd worden. 23 november werd de Sofa naar zijn uiteindelijke locatie aan het Marseillepad vervoerd, om op 24 november onthuld te worden door burgemeester Aptroot.
Tekst: Christ van Gestel
Lees alle artikelen over de Zoetermeerse mozaïekbankjes hier: https://www.zoetermeeractief.nl//mozaiekbankjes
