De vlak voor Hemelvaartsdag door het Zoetermeerse college gepresenteerde Perspectiefnota 2021 belooft weinig goeds voor later dit jaar. Veel geld om nieuwe investeringen mogelijk te maken is er in elk geval niet.
Dat komt voor een deel doordat het eenmalige profijt van de verkoop van de Eneco-aandelen al heel snel dreigt te slinken. Uit de bijna 70 pagina’s vol met staatjes, uitleg en overwegingen blijkt dat het gemeentebestuur van Zoetermeer rekent met een miljoenentekort. Dit enerzijds als gevolg van het coronavirus maar toch vooral om de tekorten op te vangen op de door het Rijk aan gemeenten overgehevelde uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
De verwachting is dat het Kabinet binnen enkele weken - in de zogeheten mei-circulaire - bekend maakt wat de Nederlandse gemeenten aan extra geld krijgen en dus ook de gemeente Zoetermeer. Op dit moment is dat echter nog zeer onzeker.
Reserve door ‘Eneco-geld’
Nu heeft de gemeente Zoetermeer nog een behoorlijke financiële reserve en wel doordat ze op 24 maart 2020 voor maar liefst € 95,2 miljoen haar aandelen Eneco heeft verkocht. Het college stelt de gemeenteraad voor daarvan nu alvast € 31,5 miljoen apart te zetten om op den duur de begroting ‘op orde’ te krijgen.
Dan blijft er dus nog € 63,7 miljoen ‘Eneco-geld over om te reserveren voor nieuwe ontwikkelingen op middellange en lange termijn’. Dit inclusief het opvangen van wat er lokaal uiteindelijk nodig zal zijn om de nadelen te bestrijden van het coronavirus. Maar stel dat het Rijk niet ruim over de brug komt, dan zal moeilijk te ontkomen zijn aan een andere besteding van de financiële reserves dan gedacht en wie weet zelfs gemeentelijke belastingverhogingen.
Het college van B&W loopt op die laatste mogelijkheid in de Perspectiefnota overigens nog niet vooruit. Mede omdat er ook wat meevallertjes zijn zoals een minder hoge verliespost als gevolg van een rekenfout in de afgelopen jaren, een waarschijnlijk hogere opbrengst van de onroerend-zaak-belasting (OZB) door nieuw te bouwen woningen en een hogere afdracht aan toeristenbelasting door de voorziene uitbreiding van de hotelruimte - 2 ton extra vanaf 2024. Maar of dat laatste echt in de praktijk extra geld gaat opleveren is gezien het nu heersende coronavirus natuurlijk nog zeer de vraag.
En intussen circuleert op internet al wel een ongedateerd voorstel aan de gemeenteraad over de afhandeling van de Perspectiefnota inclusief de instelling van wat heet de ‘bestemmingsreserve Enecogelden’ voor het totale bedrag van € 95,2 miljoen.
‘Financiële weerstandscapaciteit’
Het probleem van uitgaven uit de reserves is dat dit geld niet meer aangroeit. Zo komt er ook geen dividend meer van de Eneco-aandelen nu die verkocht zijn. En dat scheelt jaarlijks ongeveer € 1,2 miljoen, zo staat in de stukken. De Perspectiefnota meldt daarover: “De gelden van Eneco dragen bij aan de financiële weerstandscapaciteit van Zoetermeer. Maar die weerstandscapaciteit betreft eenmalig geld en de structurele situatie van de begroting is beduidend minder florissant. Ondanks de bezuinigingsmaatregelen is de begroting nog niet structureel in evenwicht. Duidelijk is dat we financieel niet de luxe hebben om al onze wensen en plannen te realiseren. Het zal onvermijdelijk zijn keuzes te maken”, aldus het college.
Parkeergarage Markt
Al met al redenen genoeg voor B&W om niet alvast nu met voorstellen te komen voor nieuwe dingen. Wel handhaven B&W enkele eerder tussendoor gemaakte keuzes voor het uitgeven van extra geld zoals de aanleg van een parkeergarage op de Markt. Het voorstel daarover komt waarschijnlijk nog vóór de zomer naar de gemeenteraad. Voor de bouw wordt gemikt op 2022. Ook wordt nog steeds € 250.000 opzij gelegd voor verbetering van de omgeving van het hoofdstation van Zoetermeer.
Bovendien wil het college zich direct na de zomervakantie buigen over eventuele aanpassingen van eerder geformuleerd beleid en daarover in september een afzonderlijk aanvullend begrotingsvoorstel toesturen aan de raad. Dit mede om te bereiken dat er in november, bij de begrotingsbehandeling voor komend jaar, toch nog enige speelruimte is.
