Zoetermeer is een creatieve broedplaats. Er zijn nieuwe initiatieven bij bedrijven, gemeente en maatschappelijke instellingen. In onze serie innovatie belichten wij de meest inspirerende. In de aflevering van vandaag: de Broedplaats, een organisatie die mensen in de bijstand helpt te ondernemen.
Sinds vorig jaar vindt in het gebouw van de ‘Dienst sociale werkplaats’ (DSW) een opmerkelijk experiment plaats. Onder de titel van ‘Broedplaats’ zijn sinds eind 2017 twee organisaties nauw gaan samenwerken. Dat zijn de coöperatie Zoete kruimels’ en het project ‘Ondernemend uit de bijstand’. Zoete kruimels is een van de inmiddels 25 coöperaties in Nederland die mensen in staat stelt om vanuit hun bijstand situatie ondernemend te zijn. De Zoetermeerse voorzitter ervan is Dré Geerdinck. Het project Ondernemend uit de bijstand stelt parttime ondernemers eveneens in staat om ondernemende initiatieven te ontplooien vanuit de bijstand. Dit deel wordt geleid door Natalie Gallicola die als zelfstandig onderneemster door de gemeente Zoetermeer is aangesteld.
Inmiddels participeren zo’n 40 á 45 mensen die een bijstand-uitkering hebben in de Broedplaats. We spraken met Natalie en Dré die erg enthousiast zijn over hun gecombineerde initiatief. Dré: “Ik ben er trots op dat we in Zoetermeer een coöperatie hebben met 15 leden. En vooral dat de mensen hier willen komen en enthousiast zijn”. Natalie vult dit aan: “Ik vind het mooi dat we dit samen voor elkaar hebben gekregen. En ik ben er trots op dat de deelnemers het gevoel hebben dat ze weer ergens voor staan”.
Aandacht in plaats van regeltjes
Natalie vertelt dat de laatste jaren een mentaliteitsverandering gaande is hoe om te gaan met mensen die in een uitkering terecht zijn gekomen. Vroeger draaide het vooral om regeltjes wat er vaak toe leidde dat je dan in een vast, opgelegd, hokje werd geplaatst. Natalie: “Wouter Hart heeft het boek ‘Verdraaide organisatie’ geschreven. Daarin heeft hij het over ‘werken vanuit een bedoeling’ en dat wordt steeds meer gevolgd. Ons nieuwe uitgangspunt is dan ook dat er wordt gekeken naar wat jíj nodig hebt om ondernemend te zijn en dat het systeem niet meer leidend mag zijn”. Deze innovatieve gedachtegang wordt ook omarmd door de gemeente Zoetermeer. Dré en Natalie zijn beide zeer te spreken over de stimulerende houding van Zoetermeer. Dré: “Toen de gemeente deze coöperatie wilde opzetten gaven ze alle ruimte om een goede aanpak te vinden”. Ook Natalie ervaart in haar hoedanigheid als projectleidster sterke steun vanuit de gemeente.
Uitkering als een soort salaris
De gemeente Zoetermeer financiert de locatie in DSW waar de Broedplaats nu zit. De deelnemers mogen dus ondernemen en kunnen daar geld mee verdienen. Regelmatig hebben mensen een bepaald budget nodig om in hun ’zaak’ te steken. Men mag tot 40% van de omzet opnieuw investeren, als het nodig is om meer te investeren kan dat altijd in goed overleg. In elk geval moet minimaal 60% aan de gemeente terug worden betaald. Zo kun je toch werken vanuit de bijstand. Dré: “Ik zie mijn uitkering als een soort salaris dat ik via de bijstand verdien”. Natalie vult dit aan: “Wat heel tof is dat men het gevoel heeft te kunnen bijdragen aan het eigen levensonderhoud. Of dat je in zekere zin kan meebetalen aan je uitkering. Het voelt voor velen als een mooie ruil”.
Dré geeft aan dat de groep heel divers is: “Je vindt hier kleermakers, bouwkundigen, mensen uit de catering, masseuses en noem maar op. Zelf was hij zelfstandig ondernemer toen hij door een hartinfarct werd getroffen en uiteindelijk in de bijstand kwam. De mensen uit de coöperatie hoeven vaak niet uit de bijstand omdat ze bijvoorbeeld chronische klachten hebben. Deze klanten komen veelal van de afdeling Zorg. Parttime ondernemers komen van de afdeling Werk en dat zijn mensen die vaak nog wel fulltime kunnen werken. Voor hen zoeken we dan ook een parttimebaan in combinatie met parttime ondernemerschap. Déze groep zit relatief dicht op de arbeidsmarkt. Velen van hen zijn via een WW-uitkering in de bijstand geraakt.” Natalie en Dré benadrukken dat het hoe dan ook een heel goede zaak is dat de beide groepen nu in elkaar overvloeien.
Wel vrijwillig maar niet vrijblijvend
Natalie verzorgt als coach ook een trainingsprogramma waar op dit moment 15 deelnemers aan mee doen. Gedurende een half jaar krijgt men één dagdeel per week groepscoaching. Het gaat dan onder andere om je eigen sterke en zwakke punten leren kennen, te leren solliciteren en presenteren en tot slot ook om ondernemersvaardigheden onder de knie te krijgen. De deelname is niet verplicht maar Natalie geeft de deelnemers wel mee dat zo’n programma niet vrijblijvend kan zijn. Ze geeft ook individuele, losse coaching. Dré en zij zijn zowat dagelijks in het DSW-gebouw te vinden en zijn aanspreekpunt. Soms zelfs voor mensen die alweer uit de bijstand zijn maar toch een praatje of een advies willen. De Broedplaats trekt ook mensen aan van buiten Zoetermeer zoals uit Den Haag. Natalie vindt dat prima: “Ik heb van meet af aan gezegd dat ik geen selectiecriteria voor deelname wil stellen”. Zo ontstaat er gaandeweg een soort community waarin de deelnemers elkaar opzoeken, stimuleren en helpen.
Een bedrijventerreintje met tiny houses
Tot slot hoe zien ze de toekomst voor zich? Natalie en Dré denken beide dat de Broedplaats stevig zal doorgroeien. Dré wil zich daar ook op langere termijn voor inzetten. Natalie denkt dat ze over een tijdje als zelfstandig onderneemster/coach ergens anders zal werken. Ze ziet voor zich dat Dré dan ergens in Zoetermeer een groep zogenaamde ‘tiny houses’ heeft kunnen neerzetten. Dat zijn een soort minihuisjes die uitblinken in duurzaamheid. Natalie: “Dan zie je daar allerlei ondernemers uit de Broedplaats in zitten waar veel klanten en belangstellenden op af komen. Voor de gezelligheid of om wat te kopen. Een steeds zelfstandiger groep ondernemers”. Dré glundert als ze het over tiny houses heeft. Als bouwkundige in de bijstand kan hij zijn passie in het perfectioneren van deze innovatieve huisjes uitleven!
Tekst en foto: Rob Oele
Onze hele serie over Innovatie in Zoetermeer kunt u hier vinden: zoetermeeractief.nl/z-meerders/columns/serie-innovatie
