Zoetermeer is een creatieve broedplaats. Er zijn nieuwe initiatieven bij bedrijven, gemeente en maatschappelijke instellingen. In onze serie innovatie belichten wij de meest inspirerende. Vandaag: Willem Govers (53) van Brasserie Up in stadsboerderij De Weidemolen helpt ex-verslaafden aan een opleiding en aan werk.
“Hij begint weer te stralen, hij heeft weer een doel!” De ouders van Ronald (35) zijn enthousiast over de metamorfose die hun zoon ondergaat. Ronald, die om privacy-redenen liever niet met zijn achternaam in de krant wil, is tot nu toe de enige ex-verslaafde die werkt bij lunchroom Brasserie Up aan de Burgemeester Middelburglaan in Oosterheem. Dit sociale project startte op 1 maart op initiatief van sociaal ondernemer en Zoetermeerder Willem Govers.
Govers runt sinds 2016 al een Brasserie Up aan de Javastraat in Den Haag. Hier kunnen ex-verslaafden werkervaring opdoen en in een jaar een mbo-diploma halen. In Den Haag zijn 30 mensen begeleid. Slechts vier zijn teruggevallen in hun verslaving. Het terugvalpercentage ligt ‘normaal’ veel hoger. Govers wilde Brasserie Up ook graag naar zijn woonplaats halen. ”Met medewerking van wethouder Taco Kuiper – jammer dat hij weggaat – kon ik ook in Zoetermeer starten.”
Govers vertelt: “In de buurt gingen in het begin de gekste verhalen rond. Zo waren er mensen die dachten dat hier gevangenen werkten. Dat is niet zo. Er werken ex-verslaafden die nu helemaal clean zijn, maar problemen hebben om weer aan het werk te komen. Ze doen hier werkervaring op en krijgen hun opleiding op MBO-3 niveau in de brasserie zelf. Na een jaar is het de bedoeling dat ze doorstromen naar een betaalde baan.” Willem Govers, zelf ervaringsdeskundige, begeleidt het traject zelf en kan er heel bevlogen over vertellen.
Vrijwilligerswerk
Op een woensdagochtend, wanneer we de brasserie bezoeken, is deelnemer Ronald druk bezig. Hij werkt mee in de keuken, staat in de bediening en gaat straks misschien ook leiding geven aan andere mensen ‘die ook in de shit hebben gezeten.’ Hij volgt de mbo-opleiding tot kok in Den Haag en begon te werken in de Haagse Brasserie Up. De Zoetermeerder had zijn laatste betaalde baan als slager tweeënhalf jaar geleden. Hij raakte verslaafd en kwam daardoor in de problemen terecht. Hij krabbelde met hulp zover op, dat hij vrijwilligerswerk kon doen: zo werkte hij op de dierenambulance en als voetbaltrainer. “Maar er kon op een gegeven moment geen kopje koffie meer van af. Hier is het fijner,” zegt hij. “Je wordt ook goed opgevangen als je eens een mindere dag hebt.” Hij hoopt straks een betaalde baan te vinden. “Misschien wil Willem wel dat ik blijf”, hoopt hij. Om vervolgens weer hard aan het werk te gaan.
Stigma
Willem Govers vertelt dat de deelnemers – in Zoetermeer is er nog plek voor 14 mensen – via een detacheringsbureau aan een betaalde baan geholpen worden. “De vooroordelen kunnen in het begin groot zijn, maar ik heb de ervaring dat het stigma wat deze mensen hebben maar één dag duurt. De deelnemers hebben de bodem van de put gezien en zijn extra gemotiveerd. Als je je verslaving hebt kunnen overwinnen, heb je heel wat in je mars.” Overigens zijn er ook deelnemers die bijvoorbeeld belast zijn met een post-traumatische stress-stoornis. De deelnemers komen bij Brasserie Up terecht via Reakt (Parnassia Groep), de stichting Fonteynenburg en Limor, instelling voor maatschappelijke ondersteuning en rehabilitatie. “De bedoeling van het project is dat de deelnemers structuur krijgen en hun gevoel van eigenwaarde ontwikkelen. En dat ze weer een doel – een betaalde baan – hebben.” Als iemand terugvalt, gaat hij tijdelijk op non-actief en wordt overgedragen aan de hulpverlening. Met de mogelijkheid om terug te keren zodra hij weer clean is. Het is bij de boerderij overigens ook mogelijk om aan dagbesteding te doen, zoals de stallen uitmesten, de dieren voeren en in de groenvoorziening werken. Momenteel wordt gewerkt aan een biologische groenten- en kruidentuin. “Die kan de keuken van de brasserie straks goed gebruiken,” aldus Govers.
Jamie Oliver
Govers was zelf docent horeca en voeding aan de Francois Vattel-Horecaschool in Den Haag en geeft de deelnemers les in de horeca-vakken. Voor de overige vakken komt er een docent van het Regionale Opleidingencentrum Amsterdam. In Amsterdam maakte Govers kennis met restaurant Fifteen (inmiddels failliet, red.) van de wereldberoemde Engelse tv-kok Jamie Oliver. “Hier werd gewerkt met moeilijk opvoedbare jongeren. Ik dacht toen: waarom is er eigenlijk niets voor ex-verslaafde jongeren?” En zo begon Brasserie Up, na een lange voorbereiding. “We zijn, op de manier zoals wij het doen, uniek in Europa,” besluit Govers. Om nog even te verzuchten dat hij écht gauw mensen nodig heeft. “Anders val ik om!”
Aanmelden voor deelname aan het project kan via e-mail
Tekst Christa van der Hoff
Stadsboerderij De Weidemolen, Burgemeester Middelburglaan 2, telefoon 079-343 4181. Openingstijden Brassserie 10.00 – 17.00 uur.
Onze hele serie over Innovatie in Zoetermeer kunt u hier vinden: www.zoetermeeractief.nl/z-meerders/columns/serie-innovatie
