In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis NK Schaken: NK Schaken 1976 opnieuw voor Jan Timman!
Het NK schaken is vanaf dit jaar geen Friesche Vlagtoernooi meer maar de sponsor daarvan, de CCF, is nog wel mede-sponsor van het NK 1976 dat dankzij Waling Dijkstra weer gehouden wordt in Leeuwarden, nu in het GAK-kantoor. De eerste prijs bedraagt fl. 2200. Bijna alle bekende Nederlandse schakers doen mee, alleen Genna Sosonko speelt een schaaktoernooi in het buitenland. In alle kranten is Jan Timman de huizenhoge favoriet. Zijn grootste concurrent van vorig jaar, Hans Böhm, moest zich ditmaal afmelden om gezondheidsredenen. In de eerste ronde won Timman, licht combinerend, van Frans Kuypers. Donner vond een “duivelse loperzet” in zijn duel tegen de jonge Rob Witt. Hans Ree liep de stelling van Gert Ligterink onder de voeten (flits 2). Echter, in de tweede ronde bouwde Gert Ligterink een onneembare stelling op tegen de boze plannen van Jan Timman, en ook de andere partijen werden remise, behalve die van Cor van Wijgerden, die als enige won. Maar na het Paasweekend bleek de nu 48-jarige Donner alleen op kop te staan, na onder meer een magistrale zege op Hartoch. Jan Timman en Hans Ree speelden onderling een korte remise. Bijzonder verrassend is de topplaats van Cor van Wijgerden die driemaal op rij won na zijn wat ongelukkige nederlaag in de eerste ronde. In de vijfde ronde liep Timman de traag op gang komende stelling van Donner vlot onder de voet. In de zesde ronde verloor ook Van Wijgerden, die in de vijfde ronde Ree nog zo fraai op remise had gehouden, van Jan Timman die alle problemen die Van Wijgerden hem had voorgelegd, waaronder twee aangenomen pionoffers, vaardig wist op te lossen. Donner blijft met een half punt achterstand nog het meest in het voetspoor van Jan Timman (5/6!) door met winst revanche te nemen op Baljon, voor zijn nederlaag tegen Baljon in de laatste ronde van het NK 1974. Van Wijgerden blijft de aandacht trekken, de complicaties in zijn partij uit de zevende ronde nodigden Donner uit een bok te schieten. Aangezien Timman nu weer van Enklaar won, en Ree deze dag 2 volle punten verzamelde, blijkt nu Ree de meest kansrijke achtervolger van Timman. De stand na 7 ronden bovenaan is: 1. Timman 6/7; 2. Ree 5/7; 3-4. Donner en Van Wijgerden 4,5/7. De dag van de achtste ronde kreeg een feestelijk slot want Genna Sosonko werd omstandig gehuldigd vanwege het behalen van de grootmeestertitel en hij kreeg onder meer van wethouder Weide een replica van het oudste schaakstuk van Nederland dat in 1938 bij een verbouwing van de Leeuwarder Courant was opgegraven! In de achtste en negende ronde nam Jan Timman het ervan: twee remises (7/9), want hij bleef evengoed een vol punt voor op zijn achtervolgers. Ree staat een vol punt achter (6/9) na zijn verlies tegen Hartoch die met een fraaie combinatie won van Ree (flits 1). Ook Donner heeft zich hersteld van zijn twee al gememoreerde nederlagen en is door enkele zeges op gelijke hoogte met Ree gekomen. In de voorlaatste en tiende ronde schoof Timman een salonremise tegen Rob Hartoch, en Donner en Ree maakten hiervan beiden nuttig gebruik door via winstpartijen de klassementsleider tot op een half punt te naderen. In de laatste ronde werd Jan Timman kampioen van Nederland door winst op Christofoor Baljon die de draad kwijtraakte na een verrassend pionoffer van Timman. Donner verloor opnieuw voor de derde keer in een NK, nu door een huisvlijtvariant van Fred van der Vliet. Ree maakte daarop remise met Kuypers en pakte zo de tweede plaats. De eindstand:
1.Jan Timman 8,5/11; 2. Hans Ree 7,5; 3. Jan Hein Donner 7; 4. Fred van der Vliet 6,5; 5. Rob Hartoch 6; 6-7. Gert Ligterink en Cor van Wijgerden 5,5; 8-9. Bert Enklaar en Frans Kuypers 5; 10. Rob Witt 3,5; 11-12. Christofoor Baljon en Piet van der Weide 3.
| Na …Pg4 | nu e4? |
 |
 |
Rob Hartoch – Hans Ree 1-0. NK 1976. Rob wint nu prachtig combinerend: Txg4 Lxg4; Txf8+ Dxf8; Pxh7 en 1-0, want na De7 of? volgt Pf8+ Th7; Pg6#
Hans Ree – Gert Ligterink 1-0. NK 1976. Een zet met de koning was beter dan e4?; Lh6 Tf7; Lxg7 Txg7; Td8+ Kh7; Dh3+ Kg6; Dg4+ en 1-0.
Bram Doeves (
