In deze serie belichten we spannende momenten uit de schaakgeschiedenis. Leuk om na te spelen, maar altijd interessant om van te leren! Deze rubriek in samenwerking met Bram Doeves is voor alle denksportliefhebbers uit Zoetermeer! Deze week: Geschiedenis NK Schaken: NK 1965 voor Lodewijk Prins.
Omdat grootmeester Donner in een toernooi in Havana speelt, is titelhouder Frans Kuijpers de grote favoriet in de pers. Langeweg is ook licht favoriet en de derde ronde kent daarom de belangrijke partij tussen Kuijpers en Langeweg. Deze partij wordt remise waardoor Kuijpers een lastige klip heeft omzeild, want na afloop bleek dat Langeweg het beste van het spel had. Na vier ronden komt er al enige tekening in de strijd. Kuijpers en Prins delen dan de eerste plaats, en dat is niet tegen de verwachtingen in, terwijl Zuidema vlak daarachter zit. In de vijfde ronde wint Zuidema van Kuijpers! Zuidema veroverde een kwaliteit en won in goede stijl. Prins dreigt ook terug te vallen want zijn afgebroken partij tegen Enklaar staat precair. Vervolgens wint Zuidema ook van Langeweg, die vergeefs aanviel waarna Zuidema na goede verdediging kon toeslaan. Halverwege het toernooi lijken er nog vier kanshebbers over te zijn en na zes ronden is de stand aan kop: 1. Zuidema 5/6; 2. Kuijpers 4,5; 3/4 Bredewout en Prins 4. Overigens, de jonge Hans Ree doet nu voor het eerst ook mee voor een eerste ervaring en scoorde toch al 50%. In de maandagkranten stonden de cijfers over drie weekend-ronden, met “sensationele” uitslagen die nog eens aantonen hoe gering de krachtsverschillen in dit jaar zijn. Zuidema verloor van Bergsma; Van den Berg won van Langeweg; Prins won van Kuijpers maar verloor na te gehaast spel nog van Langeweg. Kuijpers verloor bovendien van runner-up Bredewout. In de tiende ronde wordt Zuidema-Prins afgebroken in ongeveer gelijke stelling. Langeweg wint van Bredewout. Er zijn weer redelijk veel afgebroken partijen die allemaal voor de laatste ronde worden uitgespeeld, met als meest opvallende uitslag de winst van Prins op Zuidema. Hierdoor zijn er na 10 ronden maar liefst vier koplopers met een gelijk aantal punten van 6,5/10: Kuijpers, Langeweg, Prins en Zuidema. In de slotronde winnen van dit viertal alleen Zuidema en Prins, terwijl Kuijpers en Langeweg verliezen: Enklaar plaatste een gecompliceerd offer tegen Kuijpers dat won. Prins won naderhand de tweekamp om het kampioenschap tegen Zuidema en is daarmede de nieuwe landskampioen. De eindstand van 1965:
1.Prins (na gewonnen tweekamp) 7,5/11; 2. Zuidema 7,5; 3/4. Kuijpers en Langeweg 6,5; 5. Bredewout 6; 6/7. Enklaar en Ree 5,5; 8/9. Van Wijngaarden en Jongsma 5; 10. Van den Berg 4,5; 11. Bergsma 4; 12. Hoogendoorn 2,5. Op 23-10-65 schrijft H. Kramer in zijn rubriek in het AD dat de grootste kracht van Prins zijn tactische slagvaardigheid (zie de flitsen) is, en zijn grootste zwakte is een minachting van de openingstheorie. Dit toernooi kreeg nog een staartje: Prins krijgt veel complimenten dat hij nog op 52-jarige leeftijd landskampioen is geworden maar grootmeester Donner heeft niet malse kritiek: blamage, schande over al die jongeren die Prins geen kampioen hadden mogen laten worden, Prins: iemand die niet schaken kan, die nog geen paard van een loper kan onderscheiden, en hij daagde Prins uit voor een tweekamp…
| Nu … Dc8 of? | Nu Pxc7 of? |
 |
 |
Lodewijk Prins – Van den Berg 1-0. NK 1965 Na Dc8 of? volgt heel fraai Lxd5! Als paard loper pakt kan dame paard pakken als pion dame pakt volgt mat! Zwart komt ipv paardzet met wanhoopsaanval Dh3; Dxb7 Tf8; Lg2 Dxh2+ Kf1 en zwarte aanval is niet doorslaggevend, wit staat binnen 5 zetten gewonnen.
Kuijpers – Prins 0-1. NK 1965. Pxc7 Pxc7; Dxd4+ Dd6; Dg7+ Kc8 en als dame toren neemt, volgt dameverlies of mat. In plaats van Dxh8 volgde nog Pf3 en even later 0-1.
Bram Doeves (
