Marco Ephraïm, Joriet Schneider en Jeannette van der Schuit, huisartsen bij Therapeuticum Aurum.
Duurzaamheid is hot, ook in Zoetermeer. Maar hoe zit dat eigenlijk? Wat doet de gemeente, wat doen bedrijven, wat kunt u doen? In een serie verkent de redactie dit thema. Vandaag het zesde deel: duurzame gezondheidszorg.
“Duurzaam is bijvoorbeeld dat je na een ziekte niet de oude, maar juist de nieuwe wordt”, zegt Marco Ephraïm (57). Hij is huisarts bij het Therapeuticum Aurum aan de Frits de Zwerverhove in Buytenwegh. Een therapeuticum is een antroposofisch gezondheidscentrum, waarin huisartsen, assistentes en therapeuten samenwerken vanuit de reguliere geneeskunde én vanuit de visie van de antroposofie. Aurum betekent goud en staat voor evenwicht en balans.
Op de zoektocht naar duurzaamheid in Zoetermeer kwam de redactie ook bij dit gezondheidscentrum uit. Bestaat duurzame geneeskunde eigenlijk wel? Ephraïm bevestigt dit voluit: "Duurzaam genezen is heel actueel. Dat komt omdat het vermogen van mensen om zichzelf te helen erg aanspreekt. En dat vernieuwend vermogen is groter dan mensen denken”.
Hij vertelt dat artsen in de regel vooral naar het lichamelijke aspect kijken. Maar bij de behandelaars in het therapeuticum komen veel meer zaken aan de orde. Zoals kwaliteit van leven en zingeving. “Uit onderzoek blijkt dat mensen met name dat laatste vaak het belangrijkste vinden in hun leven,” vult Ephraïm aan.
Eigen verantwoordelijkheid
Dat laatste sluit aan bij andere onderzoekresultaten. “Als mensen naar de huisarts gaan vind je in minstens 60% van de gevallen geen fysieke oorzaak.Daarom luisteren we naar heel de mens. Die voelt zich begrepen en put uit eigen vitaliteit. Daarvoor nemen we de tijd (voor een consult bij de antroposofische huisarts worden meestal vijf á tien minuten meer uitgetrokken dan bij een gewone huisarts, red.) en dat verdient zich terug”. Dat laatste kan je letterlijk nemen. De huisarts vertelt dat patiënten uit antroposofische praktijken gemiddeld minder doorverwezen hoeven te worden naar specialisten. Die zijn veel duurder dan behandelaars uit de eerste lijn, zoals huisartsen. Patiënten hier hebben relatief minder reguliere medicijnen nodig, hetgeen ook kostenbesparend werkt.
Belangrijk bij de behandeling is de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt, benadrukt Ephraim. In een gesprek zijn zowel de arts als de patiënt deskundig. De arts vanuit zijn vakkennis, de patiënt vanuit de ervaring met zichzelf. De arts staat niet boven, maar naast de patiënt.
Solidariteit
Therapeuticum Aurum, dat in 1980 is opgericht op initiatief van een aantal actieve jonge ouders, groeit gestaag. De huisartsen hebben nu ongeveer 7000 patiënten. Dat de praktijk bloeit is ook te zien aan het gebouw. Er wordt nu een vleugel bijgebouwd met behulp van duurzame materialen. Ook het bestaande gebouw is zeer duurzaam. Het groenbruine dak is bijvoorbeeld van sedum, een vetkruid.
Bijzonder volgens Ephraïm is dat het Therapeuticum mede wordt gedragen door de patiënten zelf. “Dat was al vanaf het begin zo. Het is er gekomen door initiatief van burgers”. Ook nu doen veel patiënten mee in allerlei activiteiten. In de tuingroep werken ze bijvoorbeeld mee aan het onderhoud van de fraaie tuin. Ook hebben patiënten een therapieënfonds opgericht om de kosten van therapieën, die niet vergoed worden, samen te dragen: een voorbeeld van de onderlinge solidariteit. En hart- en vaatpatiënten en hun eventuele partners kunnen deelnemen aan de zogenaamde hartschool: een cursus bedoeld voor hart/vaatpatiënten en hun eventuele partners.“De bedoeling is, dat patiënten enthousiast worden voor leefstijlverandering.” De cursus is al drie keer met succes gegeven.
Geneesmiddelen
Naast ‘gewone’ geneesmiddelen worden er bij het Therapeuticum ook veel antroposofische geneesmiddelen voorgeschreven. Zijn antroposofische geneesmiddelen duurzamer? Ephraïm: “We proberen waar mogelijk natuurlijke, niet-chemische geneesmiddelen voor te schrijven. Dat is voor milieu én mens beter”. Bij een luchtweginfectie schrijven antroposofische artsen veel minder antibiotica voor. Vergelijkend onderzoek tussen antroposofische en ‘gewone’ huisartsen toonde dat aan, aldus Ephraim. Hij licht toe: ”Dat is duurzamer want er is een enorm resistentieprobleem tegen antibiotica in de wereld”. En een griepje kan je afweersysteem ‘opfrissen’, betoogt hij: “Een mens kan zichzelf, door een ziekte door te maken, vernieuwen. Mits binnen veilige grenzen. Waar nodig wordt natuurlijk ook de reguliere geneeskunde benut.”
De toekomst
Wat is belangrijk voor de toekomst? Als eerste noemt hij goede samenwerking met patiënten en de inbedding in de reguliere zorg. Als tweede het ontwikkelen van meer kennis over antroposofische geneesmiddelen die ook op hun werking getoetst moeten worden. En tot slot het opleiden van een hele nieuwe generatie behandelaars die deze manier van genezen omarmt. “Dit draagt bij aan de groei van duurzame geneeskunde in de toekomst,” sluit Ephraïm af.
Zie ook www.therapeuticumaurum.nl
Tekst Christa van der Hoff en Rob Oele
Foto Rob Oele
