Weet u wat uw straatnaam betekent? In Straat in beeld zoeken wij de informatie achter het blauwe bordje uit. Nederland herdenkt in 2019 en 2020 ‘75 jaar Vrijheid’. De komende weken belichten we een aantal straatnamen met een link naar de Tweede Wereldoorlog. Vandaag het Kentgensplein in Buytenwegh.
Het Kentgensplein is een straat in de wijk Buytenwegh/De Leyens, wijk 26. De straat ligt middenin het winkelcentrum. Dit plein is omringd door straten van Nederlanders die iets hebben betekend in de geschiedenis van ons land, de Peter Zuidhove (verzetsheld), de Titus Brandsmahove (pater, hoogleraar en publicist).
Plein
Het woord Plein is een open ruimte in de bebouwde kom. Het woord komt van het Oudfranse 'plain' ('vlakte'), dat weer van het Latijnse 'planum' ('vlakte, oppervlakte') is afgeleid. Wij gebruiken het nu als 'open ruimte in de stad' In het Middelnederlands spraken de mensen over 'plaetse'.
Joop (Joseph) Kentgens
En dan het belangrijkste deel van de straatnaam: Kentgens. Wie was hij? Joop (Joseph) Kentgens – geboren in Utrecht op 21 december 1915 en gestorven in Kalmthout (België) op 19 juli 2009 - was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Zoetermeerse tandarts was actief in het plaatselijke verzet. Hij was commandant van een verzetsgroep die hielp bij het laten onderduiken van Joden en geallieerde piloten. Zijn schuilnaam was Van der Berg. Samen met onder meer de marechaussee Jacob Leendert van Rij, Jan Hoorn, Piet van Driel, Piet Lengkeek, de gebroeders van Herwijnen en Cornelis van Eerden ondersteunde hij velen die hulp en een veilig heenkomen nodig hadden. Zo gaven ze ook de neergestorte Amerikaanse B24 boordschutter John McCormick onderdak. Hij werd zelfs lid van het verzet en deed mee aan verschillende overvallen op verraders.
Met zijn verzetsgroep besprak Kentgens in de behandelkamer van zijn tandartsenpraktijk de geheime missies. Ze organiseerden sabotage, wapendroppings, overvallen, onderduikadressen en hielpen onderduikers te ontsnappen.
Op 29 april 1945 was er tussen de verzetsgroep en de Duitse bezetters een vuurgevecht. Dit gebeurde in de buurt van Zevenhuizen, bij de Rottemeren. Het verzet had hier hun schuilplaats in het Jachthuis. Nu kennen we dat als The Jolly Duck, vernoemd naar de B24 van John McCormick. De overval van de Duitse troepen vond plaats ondanks dat er toen een wapenstilstand was tussen de bezettingstroepen en het verzet. John McCormick en Van Rij kwamen om het leven en Kentgens werd zwaargewond maar overleefde het.
Na de oorlog kreeg Joop Kentgens het Bronzen Kruis en het Verzetsherdenkingskruis van de Nederlandse regering. Voor zijn hulp bij het verbergen en opvangen van Amerikaanse piloten ontving hij in Utrecht op 12 maart 1947 van de Amerikaanse regering de Medal of Freedom. En hij ontving verschillende andere hoge onderscheidingen, waaronder het Britse King’s Medal for Courage in the Cause of Freedom. Kentgens bleef gewoon tandarts in Zoetermeer en hij werd wethouder. Na zijn pensioen woonde hij met zijn vrouw in Ierland en later in Zuid-Afrika. Sinds eind jaren tachtig woonde Kentgens in België. Daar overleed hij in 2009 op 93-jarige leeftijd. Hij bezocht bijna nooit herdenkingen waarbij oud verzetsstrijders werden uitgenodigd.
Bronnen
http://www.jollyduck.com
https://www.overstraatnamen.nl/2011/03/etymologie-van-de-straat.html
https://www.oudsoetermeer.nl
Zie voor een overzicht van alle straten:
Tekst: Marije Ronteltap
Foto's straat: Mark Neijssel